بانک‌ها در دور «فروش املاک» و «تصرف املاک» چرخ می‌زنند!
معاون امور بانکی و بیمه وزارت اقتصاد از فروش یک سوم املاک مازاد بانک‌ها خبر داد و گفت: «تا پایان آذرماه حدود 30 هزار میلیارد تومان از دارایی منجمد و مازاد از سوی بانک‌ها به فروش رفته است، اما نکته مهم این است که فروش اموال مازاد مشروط به وجود خریدار است. برخی از ملک‌ها با توجه به افزایش قیمت‌های چشمگیر دیگر خریداری ندارد. بار‌ها فروش این املاک آگهی شده، اما خریداری برای آن‌ها پیدا نشده است.»
بنگاه‌داری بانک‌ها سال‌هاست که نقل اکثر محافل و انتقادات بخش‌های مختلف را به همراه داشته است، چراکه به اعتقاد کارشناسان اقتصادی باید فعالیت‌های بانک‌ها با شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی جدا شود و بانک‌ها به بانکداری و تأمین منابع فعالان اقتصادی مشغول باشند نه اینکه مستقیماً به مسائل بنگاه‌های اقتصادی ورود کنند.
فروش اموال مازاد بانک‌ها و خروج از بنگاه‌داری زیر نظر وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی، دو موضوعی است که رهبری و دولت بر آن تأکید جدی دارند. هفتم دی سال 1393 نمایندگان مجلس شورای اسلامی همه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری را موظف کردند، در مدت سه سال اموال منقول و غیرمنقول مازاد و سهام تحت تملک خود را در بنگاه‌هایی که فعالیت غیربانکی دارند واگذار کنند، اما بانک‌ها در اجرای آن تعلل کردند.
با این حال بانک مرکزی در دولت دوازدهم، برنامه اصلاح نظام بانکی را در اولویت حوزه اقتصاد کلان قرار داد که درصدر آن خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری است و براین اساس برنامه زمانبندی سه ساله برای واگذاری این شرکت‌ها و اموال در نظر گرفته شد.
تصویب قانون رفع موانع تولید در خرداد 1394 و مواد 16و17 آن که به موضوع فروش اموال مازاد اختصاص داشت، بستر‌های قانونی این طرح را آماده و ضمانت اجرایی قانونی برای انجام این مهم را برای بانک‌های فراهم کرد.
براساس این مصوبه، همه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری ملزم شدند، سالانه دستکم 33درصد اموال خود اعم از منقول، غیرمنقول و سرقفلی را که به تملک آن‌ها و شرکت‌های تابعه آن‌ها درآمده واگذار کنند و اگر واگذاری‌های اموال مازاد بانک‌ها انجام نشود، علاوه بر جریمه مالیاتی با نرخ 28درصد با مدیرعامل بانک و هیئت‌مدیره مورد برخورد انتظامی و قانونی می‌شود. این موضوع حتی توجه ویژه رهبر معظم انقلاب را نیز به همراه داشت،
به گونه‌ای که ایشان 7 شهریورسال 97 در دیدار رئیس‌جمهوری و اعضای هیئت دولت به مناسبت هفته دولت با انتقاد از ادامه بنگاه‌داری بانک‌ها و کار‌های هزینه‌آور دیگر همچون افزایش شعبه‌های بانکی گفتند: «بانک مرکزی باید با نظارت کامل و دقیق مانع بروز مشکلاتی نظیر مسائل سپرده‌گذاران برخی بانک‌ها و مؤسسات مالی شود.»
رهبر انقلاب افزودند: «نظارت بانک مرکزی بر بانک‌ها موجب می‌شود بانک‌ها به این وضع نرسند. وقتی هم که به این وضع رسید، بالاخره باید برخورد کرد. چرا بانک‌ها مشکل نقدینگی پیدا می‌کنند؟ برای اینکه شعبه زیاد می‌کنند؛ برای اینکه آسایشگاه برای افراد خودشان می‌سازند.
بنده یک وقتی در تهران از جایی عبور می‌کردم، دیواری طولانی بود که هر چی می‌رفتیم ادامه داشت! پرسیدم این تشکیلات عظیم برای کیست؟ گفتند، مال فلان بانک است، بانک غلط می‌کند که چنین کاری کند. حالا اینکه تشکیلاتی است، لابد برای تفریح و این حرف‌هاست. بانک‌ها بنگاه‌داری می‌کنند. جلوی بنگاه‌داری بانک‌ها را بگیرید. بانک برای بنگاه‌داری نیست.»
